
- เงินทุนน้อย USJ เลยทำรถไฟเหาะให้วิ่งย้อนหลังซะเลย
- ตลาดฟิล์มซบเซา Fujifilm จึงเข้าสู่ธุรกิจเครืองมือแพทย์
- จากผู้นำตลาดรถหรู Benz เริ่มหันมาสู่รถยนต์ไฟฟ้าแล้ว
นี่คือ “Reverse SWOT” การวิเคราะห์อันเรียบง่ายแต่มีกึ๋น ที่นักวางกลยุทธ์นำไปใช้ได้ทันที
Reverse SWOT: คิดมุมกลับ ไอเดียเกิด
หนึ่งในเทคนิควิเคราะห์ธุรกิจขั้นพื้นฐานที่สุด คือ SWOT Analysis ซึ่งได้แก่
- Strength = จุดแข็งภายในองค์กร
- Weakness = จุดอ่อนภายในองค์กร
- Opportunity = โอกาสนอกองค์กรที่ฉกฉวยได้
- Threat = ภัยคุกคามนอกองค์กรที่ประสบพบเจอได้
“Reverse SWOT” ก็คือการนำเทคนิค SWOT แบบดั้งเดิมมาใช้…เพียงแต่คิดกลับด้าน (Reverse)
- อะไรที่เป็น Strength 🡺 ลองค้นหาด้านมืด Weakness
- อะไรที่เป็น Weakness 🡺 หาทางพลิกให้เป็น Strength
- อะไรที่เป็น Opportunity 🡺 ลองเปลี่ยนมันให้เป็น Threat
- อะไรที่เป็น Threat 🡺 พยายามมองให้เป็น Opportunity
Reverse SWOT เป็นเทคนิคที่หลายคนไม่รู้เพราะมองข้ามความสำคัญไป แต่ถ้าใข้อย่างรอบคอบ ก็เป็นเทคนิคที่ใช้ฝ่าฟันวิกฤติ และ เกิดเป็นนวัตกรรมใหม่ที่ดีกว่าเดิมได้
ทำไมต้องใช้ Reverse SWOT?
SWOT Analysis คือเทคนิคมาตรฐานที่คนใช้กันมาเนิ่นนาน…แล้วทำไมต้องคิดกลับด้าน?
- อันดับแรก เพราะใครๆ ก็ใช้ SWOT จนเป็นมาตรฐาน ทุกคนมีกระบวนการคิดเหมือนกัน เอามาจากตำราเดียวกัน จึงมีมุมมองที่คล้ายคลึงกัน ซึ่งนั่นกลายเป็นการตีกรอบตัวเอง บางทีก็ยากที่จะสร้างความต่าง
- อันดับที่สอง คือ เพราะเราอยู่ในยุควิกฤติที่ต้องใช้การคิดนอกกรอบ กระบวนการคิดวิเคราะห์แบบเดิมๆ อาจเวิร์คแค่ช่วยพยุงธุรกิจ แต่ถ้าอยากก้าวกระโดดเติบโตไปด้วย อาจต้องหาวิธีคิดใหม่ๆ มาเสริม
- อันดับที่สาม คือ เพราะ Reverse SWOT เป็นเทคนิคที่เรียบง่าย ไม่ต้องใช้ต้นทุนเยอะ ไม่ต้องเสียเวลาเรียนรู้นาน หลายฝ่ายในองค์กรก็ประยุกต์ใช้ได้
กระบวนการคิดไม่มีอะไรซับซ้อน แท้จริงแล้ว แก่นของมันคือการ “ท้าทาย” กรอบความคิดเดิมๆ ของคุณก็เท่านั้นเอง
ตัวอย่าง Reverse SWOT
Universal Studios Japan (USJ) เป็นสวนสนุกที่มีผู้เข้าชมกว่า 14.5 ล้านคน นี่คือเบอร์ 2 ในญี่ปุ่น เป็นรองแค่ยักษ์ใหญ่อย่าง Tokyo Disneyland
สมัยก่อน USJ เป็นสวนสนุกที่จำลองมาจาก “ภาพยนตร์” ชื่อดังระดับโลกมากมาย (Movie-Themed Park) จึงได้โฟกัสที่กลุ่มคนผู้ชื่นชอบภาพยนตร์ ซึ่งก็ทำได้ดีมีผู้เข้าชมมหาศาลมาโดยตลอด
แต่ความสำเร็จในอดีต เริ่มมาถึงทางตัน ไม่มีอะไรแปลกใหม่ ทุกอย่างถูกตีกรอบอยู่แต่ในโลกของภาพยนตร์ ตัวเลขคนเข้าชมน้อยลงต่อเนื่อง รายได้และกำไรก็น้อยลงตาม ผู้ใช้บริการต่ำกว่า 10 ล้านคน/ปี ติดต่อกันนับทศวรรษแล้ว และมีแต่ถดถอยลงอย่างต่อเนื่อง
ปี 2010 USJ จึงได้ดึงตัวผู้บริหารที่อยู่ “นอกวงการ” มานำทัพด้านการตลาดและวางกลยุทธ์เพื่อสร้างความเปลี่ยนแปลง และสิ่งที่ทำก็คือ Reverse SWOT
Strength = ธีมปาร์คที่จำลองโลกภาพยนตร์…ก็เปลี่ยนให้เป็น Weakness = ตีกรอบ USJ ให้เป็นได้แค่นี้ นำไปสู่ Possibility ใหม่ นั่นคือ ขยายกลุ่มเป้าหมายเป็น “กลุ่มครอบครัว” (ไม่ใช่แค่แฟนๆ ภาพยนตร์อีกต่อไป)
Weakness = ด้วยสถานะการเงินตอนนั้น ทำให้ไม่มีเงินทุนในการขยับขยายหรือปรับปรุง…ก็เปลี่ยนให้เป็น Strength = นำไปสู่การจับมือเป็น “พาร์ทเนอร์” ทางธุรกิจที่มีชื่อเสียงและฐานแฟนมหาศาลอยู่แล้ว เช่น Jurassic Park / The Wizarding World of Harry Potter / Spiderman / One Piece / Super Nintendo World และอีกมากมาย
Opportunity = ช่วงทศวรรษ 2010s ญี่ปุ่นโฟกัสอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติเพิ่มขึ้นมาก (รวมถึงไทยที่ให้ฟรีวีซ่าญี่ปุ่นเมื่อปี 2013) USJ สามารถเป็น Destination หลักของการท่องเที่ยวได้…แต่ทาง USJ ก็เตรียมตัวรับมือสำหรับการเป็น Threat เช่นกัน
- ถ้าบริหารจัดการไม่ดี ประสบการณ์ User Experience ก็เสีย ผู้คนก็เอาไปป่าวประกาศทั่วโลกและไม่กลับมาอีก (ดาบสองคม)
- ต้องเผชิญหน้ากับวัฒนธรรมอันหลากหลายมากขึ้น ตัวพนักงานเองก็ต้องปรับตัวและรีบฝึกสกิล เช่น ฝึกภาษาอังกฤษให้คล่องกว่าเดิม
Threat = การระบาดของโควิด-19 ที่ทำให้ต้องปิดสวนตามสถานการณ์…ก็เปลี่ยนให้เป็น Opportunity = อาศัยช่วงเวลานี้ทำการปรับปรุง “ซ่อมแซมใหญ่” เป็นพิเศษ (Maintenance & Renovation) เช่น ความปลอดภัยของเครื่องเล่น และ เช็คสภาพกายภาพของสวนและตึกอาคารโดยรวม
ในทางปฏิบัติ บริษัทอาจไม่จำเป็น (หรือไม่สามารถ) ต้องทำ Reverse SWOT ทีเดียวครบทั้ง 4 ตัวในเวลาเดียวกันก็ได้ แต่ทยอยทำให้สอดคล้องกับบริบทองค์กร
แม้แต่ในยุคโควิด-19 ที่ผู้นำองค์กรทั่วโลกล้วนป่าวประกาศพยายามให้ “มองวิกฤติเป็นโอกาส” ก็เป็น Reverse SWOT อย่างหนึ่ง (จาก Threat เป็น Opportunity)
ในทุกวิกฤติ การคิดกลับด้านเพื่อสร้างความแตกต่าง ไม่ใช่แค่อยู่รอดแต่เพื่อเติบโต…เป็นสิ่งจำเป็น และผู้นำองค์กรเริ่มได้ง่ายๆ ด้วย Reserve SWOT
ทำ “แบบประเมินอาชีพ” จาก CareerVisa เพื่อค้นหาอาชีพที่ใช่ งานที่ชอบ…จะได้มีความสุขในการทำงานทุกๆ วัน >>> https://www.careervisaassessment.com/five-shades-assessment-th/
ยังไม่รู้จะหางานอะไรดี? รีบเข้าไปที่ >>> www.careervisaassessment.com
ทำ Resume แบบมืออาชีพได้ง่ายๆ ที่ >>> https://myrightcareer.net/
อ้างอิง
- https://hbr.org/2021/02/are-you-doing-the-swot-analysis-backwards
- https://www.statista.com/statistics/236173/attendance-at-the-universal-studios-japan-theme-park/
- https://medium.com/@kaichenshen/why-can-usj-become-the-most-famous-theme-park-in-japan-to-discuss-its-marketing-strategy-b3620b3bd5f3
- https://www.linkedin.com/pulse/reverse-swot-analysis-tows-proactive-decision-gentle-genitty-phd
- https://asia.nikkei.com/Business/Universal-Studios-Japans-Morioka-makes-magic-with-new-attractions